Nickserv Erisim (Access) Listeleri

1 · Bu bilgileri neden bilmek zorundasiniz?

DALnet bu rehberi okumak icin sizi tesvik etmektedir, cunku:

Eger NickServ size her zaman sifrenizi soruyorsa ve siz de bundan artbiktiysaniz, bunu halledebilirsiniz ve bu rehber de bunu nasil yapacaginizi aciklamaktadir.

Boyle bir sey olmasa bile, baska birilerinin gercekten sizin nickinizi kullanmak isteyebilmeleri mumkundur.Baska kisilerin ''sizi taklit etmesi'' ile ilgili bir paranoyaniz olmasa bile, baskalarinin sizin nickinizi kullanip sizin yerinize gecerek ve kotu davranislarda bulunarak, sizi zor duruma dusurmeleri mumkundur.

Eger erisim maskiniz "cok genis" ise ve baska kullanicilara erisim hakki taniyorsa, sizin AOP, SOP veya founder olarak bulundugunuz kanallaradaki haklarin aynisi onlara da saglanmis olur.

Bir cok durumda nasil ''dogru'' bir erisim listesi elde edilir, ana fikri cercevesinde kisa bir ozet Bolum 10 icerisinde bulabilirsiniz.

2 · Nickname Access (erisim) listeleri nelerdir?

Sifreyi yazarak gondermeye ihtiyac duyulmadan, nickname'nin kayitli kullanicisi olarak gorulmenizi saglayan adres lsitelerine nickname erisim listesi denilmektedir. Bunlar belli bir adres ile uyusan, belirli adresler veya ''masklar'' olabilir.

Kullanicinin, kayitli bir nicki kullanmasina musaade eden bir cok farkli yol vardir.

Bu durumu aciklamak icin, baglandiginizda veya nick degistirdiginizde neler olacaginin kisa bir ozetini veriyoruz.

1. Nickin kayitli oldugunu NickServ kontrol eder.Eger kayitli degilse, o zaman bir bildiride bulunmaz (yani, bu nicki kullanabilirsiniz).

2. NickServ, nickinizin erisim listesinde belirtilmis olan varsa kullanici adinizla veya host adinizla uyusup uyusmadigini da kontrol eder ( Kullanici adi ve host adi, /whois yaparak "birsey@biryer.com" seklinde alacaginiz bilgi bolumudur).Eger bu sekilde bir uyusma varsa, o zaman nickin gecerli kullanicisi olarak addedilirsiniz ve NickServ size karsi bir harekette bulunmaz.

3. NickServ nickin size ait olup olmadigina dair uyari aciklamasi gonderir, bu durumda /nickserv identify sifre komutunu kullanmalisiniz. Bu noktada, memolariniza, kanallara AOP'lara, vb. erisim hakkiniz bulunmamaktadir.

4. Nickizin kayit islemi tam anlamiyla bittiginde, enforce opsiyonu otomatik olarak acik konuma gelecektir. Eger nickinizin enforce ozelligi aciksa, sifre tanimlamasi gonderilmedikce (asagiya bakiniz) NickServ 60 saniye sonra nickinizi guest olarak degistirir. Eger enforce kapaliysa, erisim hakkinda az once belirttigimiz kisitlamalarla bu nicki kullanmaya devam edebilirsiniz (Nickleriniz icin ENFORCE komutunu acik hale getirmek hakkinda bilgi edinmek istiyorsaniz, Servisler FAQ 1.3 numarali sorusu olan "Baskalarini kayitli nickimi kullanmaktan nasil alikoyarim?" kismina goz atiniz).

5. Eger /nickserv identify sifre komutunu yazarsaniz, kabul edilir edilmez nickin tum haklarini elde edersiniz.

Bu biraz karmasikti, tamamen farkli bir cerceveden bakan baska bir ornek daha verecegiz; bir kisi sayet asagidaki kosullara haizse bir kayitli nicki kullanabilir, bu kosullar:

1. Adresleri [kullanici adi ve host adi] erisim listesindeki bir nickle uyusmaktadir.

2. /nickserv identify sifre komutunu gondermistir.

3. Nick icin Enforce kapali durumdadir.

4. Enforce aciktir [bu durumda nicki yalnizca 60 saniyeligine kullanabilirler]

(Sadece 1. ve 2. durumlarda kisi nickin "gecerli sahibidir" ve memolara erisimi, nickname ayarlarini goruntuleme ve o nick icin gecerli olan her hangi bir kanaldaki ayricaliga ulasma hakkina sahiptir. Nickname ayarlarini degistirmek icin her zaman 2. durumdaki gibi sifre tanimlamasi gerekmektedir).

''Erisim listesinin'' uygunluguna gore bunu gorebilirsiniz, boylelikle ayni internet servis saglayicinizi kullandiginiz muddetce, nickinizi her kullanisinizda sifrenizi normalde yazmaniza gerek kalmayacaktir.

3 · Access (Erisim) listenize nasil username (kullanici adi) ve host adi eklersiniz?

Bunu yapabilmek icin iki yol vardir:

1. /nickserv access add mask komutunu kullanarak bizzat ekleyebilirsiniz. (asagiya bakiniz)

2. Nickinizi kaydederken, o an kullanmis oldugunuz adres otomatik olarak erisim listenize eklenmektedir (silmek isteyebilirsiniz; okumaya devam ediniz)

4 · Nickname erisim listenizi nasil degistirmeli?

Erisim listenizi kontrol etmek icin iste bazi komutlar.Her hangi birini kullanmadan once, uygun nickinizi almalisiniz. ADD veya DEL komutlarini kulanmadan once de, nick icin de identify etmek zorundasiniz (/nickserv identify sifre).

Bu komutlardan birini yazdiktan sonra, NickServ komutunuzun isledigine dair teyit veya sonuclarini gostererek size cevap verecektir.

Eger her hangi bir yanit alamiyorsaniz, muhtemelen NickServ lagdadir, o yuzden lutfen biraz sabirli olun. Eger su sekilde bir mesaj aliyorsaniz nickserv - no such nick/channel veya Services is currently down. Please wait a few moments, and then try again. o zaman muhtemelen NckServ o anda calismaktadir; daha sonra tekrar deneyiniz.

/nickserv access list

Bu komut size hali hazirdaki erisim listenizi gosterecektir

/nickserv access add mask

Bu komut - "mask" kelimesi yerine gercek bir mask koyarak - listeye bir "adres maski" (daha sonra bakiniz) ekleyecektir boylelikle o mask ile uyusan insanlar, nicki identify etmeden kullanabileceklerdir.

/nickserv access del mask

Eger "adres maski" uygun degil, guvenli degil, veya artik ihtiyac yoksa, bu komutu kullanarak listeden cikarabilirsiniz.

5 · Adres masklarinin erisim listenizde olmasinin avantajlari ve dezavantajlari

Erisim listesini temizlemenin guvenlik avantajlari bulunmaktadir, bunun anlami nicki kullanirken her zaman icin NickServ'e sifre vermenizdir. Bu nedenle, nickin uygunlugundan cok guvenligi sizin icin daha onemliyse, almaniz gereken onlem budur.

Eger birisi erisim listenizden dolayi nickinizi kullanmayi basarmis olsa bile, yinede halen nickin kaydini dusurme veya sifresini degistirme gibi kritik komutlara erisim hakki bulunmamaktadir. Tum bunlar oncelikli olarak sifre ile identify etmeyi gerektirmektedir.

Ancak, her hangi bir yolla birisi sizin erisim listenize ulasirsa, nickinizi kullanarak memolarinizi okuyabilecek ve gonderebilecektir, ayrica, kanallarda sahip oldugunuz (AOPluklara, SOPluklara, vb) haklari kullanabilecektir. Ayrica nickiniz uzerine kanal kayit edebilecektir.

Eger nickinizin guvende kalmaya ihtiyaci olduguna karar verirseniz, bu bolumun geri kalan kismi erisim listenizi nasil temizleyebileceginizi anlatacaktir.Yoksa, bir sonraki bolume atlamalisiniz.Diger tum bolumler su andan itibaren sizin erisim listenizi kullanacaginizi addedecektir.

Erisim (access) mask listenizi temizlemek icin, asagidakileri yapiniz:

1. /nickserv identify sifre yazip, ("sifre" yazan kisma sizin nick sifreniz gelecektir)

2. /nickserv access wipe yaziniz

Bir kere erisim listenizi temizlemis oldugunuzda, DALnet'e her baglanisinizda, NickServ'e identify etmek zorunda kalacaksiniz.Bunu yapmak icinse, su sekilde yazmalisiniz:

/nickserv identify sifre

Otomatik-identify eden scriptler kullanmayiniz. Kazara baska bir aga baglanmaniz ve otomatik-identify ozelliginizin acik oldugunu unutmaniz olasidir.Diger bir ag uzerinde, ozellikle sifreleri calmak icin kendilerini NickServ olarak adlandiran kullanicilar da pekala olabilir.Scriptinize bagli olarak, sifreniz onlarin eline gecebilir.Diger bir problemse scriptinizi arkadasinizla paylasmaniz ve sifreyi degistirmeyi unutmus olabileceginizdir.Bu gercek bir tehlikedir ve onlarca DALnet kullancisinin basina gelmistir.

Eger erisim listenizi temizlediyseniz, dokumanin geri kalan kismini okumaniz icin fazla bir amac yoktur, erisim listenizi kullanmaya karar verdiginizi tahmin ederek dokumana devam edecegiz.

6 · Hostnameler (host adlari) ve usernameler (kullanici adlari) ile ilgili aciklamalar

Kendiniz icin bir mask secerken yapmaniz gereken ilk sey, online iken, uzerinizde /whois cekip, sonuclarina bakmanizdir. Suna benzer birseyler gormelisiniz:

Nickiniz is ~user@009-443.provider.com * Mesajiniz
[etc]

veya belki de soyle:

*** Nickiniz is ~user@009-443.provider.com (Mesajiniz)

Onemli olan bolum ~user@009-443.provider.com kismidir, IRC program formatiniz ne olursa olsun bunu gorebilmelisiniz. Bunun farkli kisimlarina daha yakindan bakacagiz.

Baslamadan once: eger elde etmis oldugunuz sonuc ~user@124.45.230.123 seklinde gorunuyorsa - yani 4 rakam ve ''hostname' kisminda hic bir kelime yoksa - lutfen bu rehber icindeki Bolum 8'e bakiniz.

7 · Adres masklari ile ilgili aciklamalar

Ilk olarak, adres masklarinin ne olduguna dair kisa bir not icermez. Kanal banlarinda gormus olabileceginiz nickname parcasi olan *! seklinde bir isaret icermez.Ayrica, /whois ciktisinda gorulebilen kullanici adinin basindaki ~ isareti de icermemelidir.Eger bu iki seyden birini yazarsaniz, maskin asla islemeyecegi muhtemeldir.

Adres masklari iki sekilde bicimlendirilebilir.

8 · Rakamsal Hostlar

Bazen adres hostunuzun bir kismi isim olarak gorunmeyebilir:

kullaniciadi@A56.myprovider.com

ancak 4 rakamli bir kurulusta olabilir:

kullaniciadi@154.43.68.56

Bu numaralar - ayrica IP adresi olarakta bilinir - "gercek" host adresidir.Gordugunuz isim, numara vermenin daha kolay okunabilir bir yoludur.

Arada bir hostunuzun numara olarak ortaya cikmasinin nedeni, baglandiginiz IRC server ve servis saglayiciniz arasindaki lagdir.Bu durumda, IRC serveri "name lookup" icin gecerli bir sure icerisinde yanit veremeyebilir ve bu nedenle kullanilan numaraya geri doner.

Normalde bir isim aldiginizi dusunursek, eger hostunuz bir seferde numara olarak bitiyorsa, en kolay cozum serveri degistirmek veya ayni servere yeniden baglanmak olacaktir. Cografi olarak size yakin bir server kullaniyorsaniz, ''sayi'' olayinin genelde olmasi pek mumkun degildir. Hostunuz yalnizca bir kereligine numaralardan gozuktugu icin onu IP adresiniz olarak erisim listenize eklememelisiniz.

Eger hostunuz her zaman icin veya siklikla numara olarak ortaya cikiyorsa, o zaman onu erisim listenize ekleyebilirsiniz.

Standart ''isim'' tipi hostlariniz oldugunda, hostunuzun dinamik mi ya da sabit mi olmasi gerektigine karar vermelisiniz; eger daha onceden ''isim'' tipi host biciminden oldugunu biliyorsaniz, o zaman rakamsal host ile ayni olacaktir.Eger rakamsal bir hostunuz varsa ve ne tip oldugunu bilmiyorsaniz, bunu ogrenmek icin yapacaginiz tek sey, Internet saglayiciniza birkac defa baglanip son rakaminin (4'lu dizilisin sonundaki) degisip degismedigine bakmaktir.Sizin de tahmin edebileceginiz gibi dialup baglantilarda her zaman dinamik host olmaktadir.

Eger dinamik hosta sahipseniz, yapmaniz gereken:

/nickserv access add kullaniciadi@154.43.68.*

bu ornek, /whois'inizde gordugunuz kullanici adinizin ve ilk 3 rakamsal grubun yerini tutmaktadir ve * ise son rakamin yerine gecmektedir.

Eger adresiniz sabit ise, o zaman basit bir sekilde sonuncusunu * yapmak yerine tum 4 rakamsal grubuda koyabilirsiniz, bu soyle olacaktir:

/nickserv access add kullaniciadi@154.43.68.56

9 · Hatirlanmasi gerekenler ve guvenlik onerileri

Eger nickinizin guvenliginin had safhada olmasini isterseniz;

Tum adresleri, erisim maskinizdan siliniz ve DALnet'e her baglanisinizda su komutu kullaniniz (Bu rehberin Bolum 5 kismina bakiniz).

/nickserv identify sifre

Eger sabit bir adresiniz varsa;

Eger sizde sabit adrese sahip sansli kisilerden biriyseniz, kullaniciadi@hostadi seklinde bir erisim listesine sahip olmalisiniz. Adresiniz tam olarak ayni olduktan sonra, mask icerisinde her hangi bir ozel sembole (* sembollerine) gerek yoktur.

Listenizde olabilecek diger masklari siliniz.

Adresiniz sabit oldugundan, hic kimsenin bu adresle ortusen bir adresi olamayacaktir, o yuzden bu oldukca guvenlidir; baskalarinin nickinizi kullanma ihtimali yoktur.

Eger dinamik (degisken) adresiniz varsa;

Ne yazik ki bir cogumuz dinamik adresleri kullaniriz. Temel ilke liste de yalnizca bir maskin olmasidir boylelikle mumkun oldugu kadar az kisiye ''erisim saglar''. Diger masklari siliniz.

Mask, kullanici adinizi ve mumkun oldugu kadar hostunuzun bir bolumunu (degismeyen kismini) icermelidir. Ornegin, Netcom'u kullanirken, NickServ benim kusurlu maskimi diger bir Netcom kullanicisina kullandirabilir.(Benim koymus oldugum kullanici adini da koydugunu dusunursek) Hostuma bakarak, hostumun bir parcasinin kullanmis oldugum dialup noktasina baglantili oldugunu fark ettim ve degistirmedim.Boylelike bunu da iceren bir adres maskiyla degistirdim, bunun anlami Seattle, WA dialup noktasini kullanan Netcom kullanicilari benim nickimi kullanma imkanina sahip oluyorlardi.

Gordugunuz gibi, dinamik IP'niz oldugunda, erisim masklariniz her zaman icin nickinizi kullanabilecek bir cok potansiyel insan gruplari yaratmaktadir.Eger bundan memnun kalmiyorsaniz, tek seceneginiz tum erisim masklarini silmeniz ve DALnet'i her kullanisinizda NickServ'e identify etmenizdir.

Eger birisi erisim listenizden dolayi nickinizi kullanmayi basarmis olsa bile, yinede halen nickin kaydini dusurme veya sifresini degistirme gibi kritik komutlara erisim hakki bulunmayacaktir. Tum bunlar oncelikli olarak sifre ile identify etmeyi gerektirmektedir.Ancak, her hangi bir yolla birisi sizin erisim listenize ulasirsa, nickinizi kullanarak memolarinizi okuyabilecek ve gonderebilecektir, ayrica her hangi bir kanalda sahip oldugunuz haklara da ulasabilecektir.

Internet saglayicinizi degistirirseniz;

Bu durumda, yeni adresiniz icin yeni ve degisik masklar eklemelisiniz.Eski hesabinizi bir daha kullanmayacaginizi da dusunursek, ona ait eski mask(lar)inizi silmeyi unutmayiniz.

Eger birden fazla Internet hesabiniz varsa;

DALnet icin kullandiginiz hesaplar dan her biri icin birkac mask eklemek isteyebilirsiniz.

Listenize genis capli erisim masklari eklemeyiniz.

Erisim listenize ASLA *@* veya bir cok kisinin sizin nickinizi kullanmasina imkan veren *@*.net, *@*.com, *@*.uk, vb. gibi bu cesit erisim masklari da eklemeyiniz.

Mumkun oldugunca az erisim maski yaziniz

IRC icin kullandiginiz her hesap icin yalnizca bir tane erisim maskina sahip olmalisiniz.Her erisim maski nickinizin guvenligini azaltir, bu yuzden minimum derecede adres maski kullanmaya ozen gosteriniz.

Nickinizi calmaya calisan insanlarla sorun yasiyorsaniz;

Bazen, insanlar nickinizi calmaya calistiklarinda, bunu CSOplara bildirmek isteyebilirsiniz (Yitirilmis olan kanal ve nick sifrelerini alabilen yegane kisiler) bu yuzden sizin bu gibi bir sorunla karsi karsiya oldugunuzu ve sifreyi kimseye vermeyeceginizi bilirler.

Gunumuzde bu durum daha az onem tasimaktadir, cunku nickinizin bir e-posta adresiyle kayitlanmis olmasi gerekmektedir. CSoplar, normalde sifreleri yalnizca bu e-posta adreslerine gonderirler. Ancak, halen endiseleniyorsaniz, ''sahte'' erisim maski kullanarak CSoplari uyarabilirsiniz, ornegin:

ATTENTION@dont.give.out.my.pass.to.anyone (DIKKAT@sifremi.kimseye.vermeyiniz)

veya

ATTENTION@only.send.my.password.by.email (DIKKAT@sifremi.yalnizca.maille.gonderiniz)

Bu tur ''sahte'' bir maski, birilerinin sizin nickinizi calmaya calistiklarini bilmedikce veya asiri derecede suphe etmedikce, yazmayiniz. Eger boyle bir durum icerisindeyseniz, CSop hic kimseye hatta size bile sifrenizi vermeyecektir.

Eger "only send my password by email" maskini eklerseniz, e-mail adresinizin belirtilen nickin adresi oldugundan emin olunuz. (daha fazla bilgi icin /nickserv help set email komutuna bakiniz).

10 · Ozet

Bir cok durumda ''dogru'' bir erisim listesine sahip olmanin kisa bir yolu;

1. /nickserv access list yaziniz

2. /nickserv access wipe yaziniz

3. Eger nickinizin ''tamamen'' guvende olmasini istiyorsaniz, burada durunuz, baska bir komut yazmayiniz. DALnet'e her baglanisinizda /nickserv identify sifre komutunu kullanmak zorunda kalcaksiniz. (Not: /identify sifre, seklinde de kullanabilirsiniz.)

4. /whois Nickiniz yaziniz ('Nickiniz' yerine kendi nickiniz). Sonucu soyle olmalidir:

   Nickiniz is kullanici@rakam.hostname * Mesajiniz
   

5. Host kisminda rakamlar bulunuyorsa (@ sembolunden sonra) o zaman muhtemelen dinamik hosta sahipsinizdir: /nickserv access add kullanici@*.hostname yaziniz. ("kullanici" ve "hostname" kisimlari /whois komutu sonucunda cikan yerlerle yer degistirir.)

   Eger numaralar yoksa, o zaman muhtemelen sabit bir adrese sahipsinizdir. /whois'inizden cikan sonuc su sekilde olacaktir:

   Nick is kullanici@hostname
   

   Bu durumda, /nickserv access add kullanici@hostname seklinde yaziniz. ("nick" ve "host" gercek degerlerle yer degistirir)

6. Hepsi bu kadar, bitirdiniz!.